1. ДОЛБООР ЖӨНҮНДӨ

Конфуций институттарынын тармагын түзүү жана өнүктүрүү 21-кылымдын башында дүйнөлүк масштабдагы билим берүү жана маданият жаатындагы эң маанилүү долбоорлордун бири. Ал маданий компонентке өзгөчө маани берилген мамлекеттер аралык жана эл аралык мамилелердин ачык-айкындуулук саясатын ырааттуу жүзөгө ашырууга багытталган. Долбоор Кытай Эл Республикасынын Мамлекеттик департаментинин (Ханбань) кеңсеси тарабынан буга чейин иштеп келген Сервантес (Испания) жана Гете (Германия) институттарынын мисалында иштелип чыккан. Бул 1987-жылы түзүлгөн жана Кытай тилинин дүйнөгө жайылышына жана салттуу кытай маданиятынын мыкты жетишкендиктерин жайылтууга багытталган иш-чараларды жүргүзүп келе жаткан КЭРдин борбордук өкмөтүнүн деңгээлиндеги мекеме.

Долбоор Конфуцийдин (孔子) (б.з.ч. 551 - 479) - Кытайдын байыркы ойчулу, философу жана идеал адамын тарбиялоо менен гармониялуу мамлекетти түзүүнүн ортосундагы тыгыз байланыш жөнүндө коомдук-этикалык окууну жараткан мугалимдин атынан коюлган. Бул окутууда чечкиндүү ролду коомдун ар бир мүчөсүндө ыймандуу жана гумандуу инсанды калыптандыруу үчүн зарыл болгон жогорку адеп-ахлак сапаттарын жана маданиятын өнүктүрүүнүн маанилүүлүгү жөнүндө концептуалдык жобо ойнойт.

Конфуций институтунун долбоору адамзаттын маданий прогрессине көмөктөшүүгө багытталган. Бул дүйнөнүн бардык элдери үчүн заманбап билим берүү жана билим берүү практикасынын жана маалыматтык технологиялардын негизинде биздин планетанын эң байыркы цивилизацияларынын бири - кытайл тилин жана жетишкендиктерин үйрөнүүгө мүмкүнчүлүк ачат.

Кытай тилин жана маданиятын изилдөө бүткүл дүйнө үчүн билим берүүчү гана эмес, тарыхый, маданий жана илимий мааниге ээ. Бул процесс цивилизациялар аралык байланыштар менен тыгыз байланышта болгондуктан, Кытай менен башка өлкөлөрдүн ортосундагы достук мамилелерди өнүктүрүүгө көмөктөшөт, бул эл аралык мамилелерди Борбор Азияда, ошондой эле дүйнө жүзү боюнча дагы жакшыртат. Конфуций институтунун долбоору гуманитардык билимдин ар кандай чөйрөлөрүндө билим берүү программаларын ишке ашыруу жана маданий-агартуу иш-чараларын жүзөгө ашыруу аркылуу кытай тилин жана дүйнөдөгү кытай маданиятынын жетишкендиктерин билүү деңгээлин жогорулашына көмөк көрсөтөт.

Долбоордун максаттары:

Билим берүү долбоорун ишке ашыруунун негизги формасы - Кытайдан тышкары жайгашкан жогорку окуу жайларында Конфуций институттарын түзүү. Бул мекемелер коммерциялык эмес уюмдар. Алар КНР Мамлекеттик департаментинин канцеляриясынын (Конфуций институттарынын башкы кеңсесинин) жалпы жетекчилиги астында жана КЭРдин жогорку окуу жайларынын катышуусу менен түзүлгөн.

Биринчи Конфуций институту 2004-жылы ноябрда Түштүк Кореянын борбору - Сеулда ачылган. Андан кийин ушул сыяктуу маданий-агартуу борборлору АКШ, Франция, Италия, Финляндия, Канада жана Россиянын университеттеринде пайда боло баштады. Учурда дүйнөнүн 142 өлкөсүндө 516 Конфуций институту жана 1076 Конфуций классы иштеп жатат, алардын арасында биздин жогорку окуу жайлардын базасында ачылган институттар дагы бар.

2. ОшМУнун КОНФУЦИЙ ИНСТИТУТУНУН ТҮЗҮҮ ТАРЫХЫ

Ош Мамлекеттик Университети менен Конфуций Институтунун Башкы Башкармалыгынын (ХанБан) ортосунда кызматташуу келишимине кол коюу

Ош мамлекеттик университетинин Конфуций Институту Кыргыз Республикасы менен Кытай Эл Республикасынын ортосундагы достук жана билим берүү жаатындагы мамилени чыңдоо максатында Бейжиндеги Конфуций институттарынын башкы башкармалыгы Hanban (кытай тилин жана маданиятын жайылтуунун Мамлекеттик канцелариеси) менен Ош мамлекеттик университетинин ортосунда түзүлгөн келишимдин негизинде ( 23.01.2013 г.) расмий ачылган.

Ош мамлекеттик университети менен Синьцзян педагогикалык университетинин "ОшМУнун конфуций институтун" түзүү жөнүндө аткаруучу келишими

Институттун ишмердүүлүгүн жөнгө салуу үчүн Ош мамлекеттик университети менен Синьцзян педагогикалык университетинин ортосунда Конфуций Институтун ачуу боюнча атайын келишим түзүлгөн (1.02.2013г.).

Жогоруда айтылган келишимдердин негизинде ОшМУнун Окумуштуулар Кеңеши: ОшМУнун алдындагы Конфуций Институтунун түзүү жана Конфуций Институтунун Уставын бекитүү чечимин чыгарган (протокол № 5 ОшМУнун Окумуштуулар Кеңешинин отуруму - 20.02.2013 г.).

"ОшМУнун Конфуций институту" юридикалык жак катары катталып, анын Уставы Ош облусунун жана Ош шаарынын Юстиция башкармалыгында 2013-жылдын 27-февралында бекиткен).

ОшМУнун Конфуций институту (мындан ары - Институт) - КЭР менен Кыргыз Республикасынын ортосундагы кызматташтыктын өкмөттөр аралык долбоору болуп эсептелет. Институт - бул жогорку жана орто кесиптик билим берүү жана маданий алмашууга негизделген билим берүүчү мекеме.

Институт кыргыз элинин кытай тилин үйрөнүүгө болгон муктаждыгын канааттандырууга, кыргыз элинин Кытайдын маданияты жана тили боюнча түшүнүгүн өркүндөтүүгө жана Кыргызстан менен Кытайдын ортосундагы достук мамилелерди өнүктүрүүгө умтулат.

Институттун иши Кыргыз Республикасынын Конституциясына, жарандык кодекске, коомдук уюмдардын мыйзамдарына, билим берүү жана башка тиешелүү ченемдерге ылайык жүзөгө ашырылат. Институттун ишмердүүлүгү институттун уставына жана эки тараптуу Макулдашуунун талаптарына ылайык жүргүзүлөт.